Göz Bozukluğu Derecelerinin Belirlenmesi
Göz bozukluğu dereceleri, bir göz doktoru veya optometrist tarafından yapılan kapsamlı bir göz muayenesi ile belirlenir. Bu muayene, gözün kırma kusurlarını (refraktif kusurlar) ölçmeyi ve görme kalitesini değerlendirmeyi içerir. İşte bu süreçte kullanılan temel yöntemler ve derecelerin nasıl belirlendiğine dair adımlar:
1. Temel Görme Testi (Görme Keskinliği Testi)
- Bu test, Snellen tablosu gibi araçlarla uzak ve yakın görme yeteneğinizi ölçer. Harf veya sembolleri ne kadar net görebildiğiniz değerlendirilir (örneğin, 20/20 görüş normal kabul edilir).
2. Refraksiyon Testi
- Bu, göz bozukluğu derecesini belirlemede en kritik aşamadır. Doktor, farklı lensler kullanarak gözünüzün ışığı nasıl odakladığını test eder. İki ana yöntem vardır
- Otorefraktör veya Aberrometre: Bu cihazlar, gözünüzün kırma hatasını otomatik olarak ölçer ve bir başlangıç derecesi sağlar. Hızlı ve objektif bir yöntemdir.
- Manuel Refraksiyon (Foropter Testi): Doktor, foropter adı verilen bir cihazla farklı lensleri deneyerek "Hangi lens daha net?" gibi sorular sorar. Bu, hastanın geri bildirimine dayalı subjektif bir testtir ve dereceyi hassaslaştırır.
3. Göz Bozukluğu Türlerine Göre Derecelendirme
Göz bozuklukları genellikle aşağıdaki kategorilere ayrılır ve dereceler diyoptri (D) cinsinden ifade edilir: - Miyop (Uzak Görme Bozukluğu): Gözün ışığı retinanın önünde odaklaması nedeniyle oluşur. Derece, "-" işaretiyle belirtilir (örneğin, -2.00 D). Derece arttıkça, uzak görüş daha bulanıklaşır.
- Hipermetrop (Yakın Görme Bozukluğu): Gözün ışığı retinanın arkasında odaklaması sonucu oluşur. Derece, "+" işaretiyle ifade edilir (örneğin, +1.50 D). Derece yükseldikçe, yakın görüş zorlaşır.
- Astigmatizma: Gözün kornea veya lensindeki düzensiz şekil nedeniyle ışığın tek noktada odaklanamamasıdır. Derece, "cyl" (silindir) ve "axis" (eksen) değerleriyle belirtilir (örneğin, -1.00 cyl, axis 90°). Hem "+" hem de "-" işaretli olabilir.
- Presbiyopi: Yaşlanmayla lensin esnekliğini kaybetmesi sonucu yakın görüşte zorluk yaşanır. Genellikle "+" derecelerle düzeltilir ve miyop veya hipermetropla birleşebilir.
4. Ek Testler ve Değerlendirmeler
- Göz basıncı ölçümü, biyomikroskopi (slit lamba muayenesi) ve retina muayenesi gibi testler, altta yatan başka sorunlar olup olmadığını kontrol eder. Bu, derecenin doğru belirlenmesi için önemlidir.
5. Derecelerin Yorumlanması ve Reçete Yazımı
- Test sonuçlarına göre doktor, her göz için ayrı dereceler belirler ve bir gözlük veya kontakt lens reçetesi hazırlar. Reçetede genellikle "sphere" (küresel derece), "cylinder" (silindir derece), "axis" (eksen) ve "add" (yakın ek derecesi) gibi bilgiler yer alır.
Önemli Notlar:
- Göz bozukluğu dereceleri zamanla değişebilir, bu nedenle düzenli muayeneler önerilir.
- Dereceler kişiye özeldir; başkasının reçetesi kullanılmamalıdır.
- Muayene sırasında dürüst geri bildirimde bulunmak, derecenin doğru belirlenmesi için kritiktir.
Sonuç olarak, göz bozukluğu dereceleri, modern teknoloji ve uzman değerlendirmesiyle titizlikle belirlenir. Erken teşhis ve doğru düzeltme, görme sağlığını korumak açısından hayati öneme sahiptir. Eğer görme sorunları yaşıyorsanız, bir göz doktoruna başvurmanız önerilir. |
