Arpacık Nedir?
Arpacık (tıbbi adıyla hordeolum), göz kapağınızın kenarında bulunan yağ veya ter bezlerinin bakteriyel enfeksiyonu sonucu oluşan, ağrılı, kızarık ve iltihaplı bir şişliktir. Genellikle Staphylococcus aureus adlı bakteri nedeniyle ortaya çıkar. İki türü vardır: - Dış Arpacık: Kirpik köklerindeki bezlerin enfeksiyonudur. Göz kapağının dış kenarında, dışa doğru bir şişlik şeklinde görülür.
- İç Arpacık: Göz kapağının içindeki meibomian bezlerinin enfeksiyonudur. Göz kapağının iç yüzeyinde, içe doğru bir şişlik oluşturur.
Arpacık Neden Oluşur?
Arpacığın oluşumuna yol açan başlıca nedenler şunlardır: - Bakteriyel Enfeksiyon: En yaygın nedendir. Özellikle el hijyenine dikkat etmeden gözlerinize dokunmak, bakterilerin göz kapağınıza taşınmasına neden olur.
- Gözleri Ovuşturmak: Kirli ellerle gözleri ovuşturmak, bakterileri doğrudan göz kapağı bezlerine taşıyabilir.
- Kontakt Lens Kullanımı: Lensleri temizlemeden takmak, hijyen kurallarına uymamak veya lensle uyumak riski artırır.
- Makyaj Malzemeleri: Bayat, başkasıyla paylaşılan veya gece yatmadan önce temizlenmeyen makyaj malzemeleri (özellikle göz kalemi ve maskara) bakteriler için bir kaynak olabilir.
- Blefarit: Göz kapağı kenarlarının kronik iltihabı, arpacık oluşumuna yatkınlık yaratır.
- Stres ve Yorgunluk: Bağışıklık sisteminin zayıflaması, vücudun enfeksiyonlarla savaşma yeteneğini azaltabilir.
- Beslenme ve Hormonal Değişiklikler: Dengesiz beslenme ve hormonal dalgalanmalar da etkili olabilir.
Arpacık Oluştuğunda Ne Yapmalısınız?
Arpacık genellikle 1-2 hafta içinde kendiliğinden iyileşir, ancak aşağıdaki yöntemlerle bu süreci hızlandırabilir ve rahatsızlığı azaltabilirsiniz: - Sıcak Kompres Uygulayın: Temiz bir bezi ılık suyla ıslatıp sıkarak, gözünüzü kapatıp göz kapağınızın üzerine 10-15 dakika boyunca günde 3-4 kez uygulayın. Sıcaklık, bezdeki tıkanıklığı açarak iltihabın boşalmasına yardımcı olur.
- Göz Hijyenine Dikkat Edin: Gözlerinize dokunmadan önce ve sonra ellerinizi yıkayın. Arpacık süresince göz makyajı yapmaktan ve kontakt lens kullanmaktan kaçının.
- Arpacığı Sıkmayın veya Patlatmaya Çalışmayın: Bu, enfeksiyonun yayılmasına ve daha ciddi sorunlara yol açabilir.
- Göz Kapağı Temizliği Yapın: Bebek şampuanı gibi hafif bir temizleyici ile ıslatılmış pamuk yardımıyla, göz kapağı kenarlarını nazikçe temizleyin.
Ne Zaman Doktora Gitmelisiniz?
Aşağıdaki durumlarda mutlaka bir göz doktoruna başvurmalısınız: - Arpacık iki hafta içinde iyileşmezse,
- Şişlik ve ağrı çok şiddetliyse,
- Görme sorunları (bulanık görme gibi) başlarsa,
- Göz kapağınızda veya gözünüzde kızarıklık yayılıyorsa,
- Sık sık arpacık çıkıyorsa.
Doktorunuz, enfeksiyonun şiddetine göre antibiyotikli göz damlası veya merhem reçete edebilir. Nadiren, iltihabın boşaltılması için küçük bir cerrahi müdahale gerekebilir.
Arpacıktan Korunma Yolları
Arpacık oluşumunu önlemek için: - Ellerinizi sık sık ve iyice yıkayın.
- Gözlerinizi ovuşturmaktan kaçının.
- Makyaj malzemelerinizi düzenli olarak değiştirin ve asla başkalarıyla paylaşmayın.
- Kontakt lenslerinizi doktorunuzun önerdiği şekilde temizleyin ve kullanın.
- Göz kapağı hijyeninize özen gösterin, özellikle blefarit gibi bir rahatsızlığınız varsa düzenli temizlik yapın.
Unutmayın, arpacık bulaşıcı değildir ancak hijyen kurallarına uymak hem iyileşme sürecini hızlandırır hem de tekrarlamasını önler. |
