Hipermetropi nedeniyle yakın nesneleri neden göremiyoruz?

Hipermetropi, halk arasında "yakını görememe" olarak bilinen bir göz kusurudur. Bu durum, gözün ön-arka uzunluğunun normalden kısa olması veya kornea/lens sisteminin ışığı yeterince kıramaması (refraktif gücünün az olması) sonucu ortaya çıkar. Hipermetrop bir birey, uzaktaki nesneleri genellikle net görebilirken, yakındaki nesneleri bulanık görür.

Normal bir gözde, ışık ışınları kornea ve lens tarafından kırılarak tam olarak retina üzerinde odaklanır. Bu, net bir görüntü oluşmasını sağlar.

Hipermetrop bir gözde ise:

• Gelen ışık ışınları retinanın arkasına odaklanır.
• Retina üzerine düşen görüntü, odak noktası retina arkasında olduğu için dağınık ve bulanıktır.
• Beyin bu bulanık görüntüyü net olarak yorumlayamaz.

Yakın nesnelere baktığımızda, gözümüze gelen ışınların açısı uzaktaki nesnelere göre daha fazladır. Bu da ışınların daha fazla kırılması gerektiği anlamına gelir. Göz, bu ekstra kırılma ihtiyacını "akomodasyon" adı verilen bir mekanizma ile karşılar. Akomodasyon, göz merceğinin (lens) şeklini değiştirerek daha şişkin hale getirmesi ve böylece kırıcılık gücünü artırmasıdır.

Hipermetrop bir göz zaten doğal olarak ışığı yeterince kıramadığı için, yakın nesnelere bakarken normal bir göze kıyasla çok daha fazla akomodasyon yapmak zorunda kalır. Genç yaşlarda göz merceği bu ekstra çabayı gösterebilecek kadar esnektir ve kişi yakını da net görebilir (bu duruma "gizli hipermetropi" denir). Ancak:

• Bu sürekli bir zorlanma ve yorgunluk yaratır.
• Yaş ilerledikçe lensin esnekliği azalır (presbiyopi) ve akomodasyon kapasitesi düşer.
• Akomodasyon yeteneği yetersiz kaldığında, ışık ışınları retinanın çok daha gerisinde odaklandığı için yakın nesneler tamamen bulanıklaşır ve görülemez hale gelir.

Hipermetropide yakın nesneleri göremememizin temel nedeni, gözün yapısal olarak ışığı yeterince kıramaması ve bunun sonucunda görüntünün retina yerine arkasında odaklanmasıdır. Yakın nesneler, bu kusuru daha da belirgin hale getirerek gözün aşırı çaba sarf etmesine ve netlik sağlayamamasına neden olur.